[English/Myanmar]
The economic deterioration of Myanmar brought about by the military coup has exacerbated the risks of exploitation and trafficking of children and vulnerable workers. Increased levels of impoverishment and indebtedness as well as undermined legal protections for vulnerable workers are all factors contributing to driving large numbers of people into exploitative work in the country, including in the sex industry, and into unsafe migration abroad, where limited protections for migrants’ rights can leave them exposed to systematic exploitation.
A rise in exploitative labour and indebtedness
In July, the World Bank predicted that Myanmar’s economy would likely shrink by almost a fifth as a result of the coup.[1] The UN Development Programme’s Myanmar People’s Pulse Survey Report has more recently found that nearly three-quarters of households in Myanmar have reported a drop in income with a quarter of respondents reporting having lost a job or ceased business activity.[2] Partly this is the result of the difficulties of doing business in Myanmar which have arisen from both the strains on the banking sector and ongoing martial law that has led many international businesses to consider sourcing their supply chains from elsewhere. This trend has been reinforced by increasing calls from pro-democracy actors for comprehensive economic sanctions against Myanmar[3].
The deterioration of the economy has inevitably rendered many workers vulnerable to unemployment, a vulnerability that may be abused by unscrupulous employers to exploit workers.
“The factory asked my husband to stay at the factory. But they did not respect his labour rights and he received only a very small amount of money for his work.” remarked a woman worker.
Another woman noted that because her work hours have now been reduced, she and her family, “have to reduce what we eat.” Yet another noted that the financial challenges faced by factory owners as a result of the difficulties in the banking sector meant that even those with orders had to “reduce the workforce, increase the overtime, and there was still no guarantee of payment for overtime.”
The claiming of labour rights is impeded as systems established to protect labour rights are mostly dysfunctional since 1 February. This is in a context where one in six low skilled workers were identified as being in a situation of forced labour before the coup,[4] and where there is a long record of forced recruitment including for use as human shields[5] and in mining enterprises[6].
Discussions with partners indicate an increase in vulnerability to exploitative labour and trafficking within Myanmar and overseas. As well as deteriorating terms and conditions for those factory workers that remain in employment, LIFT partners have already noted a rise in numbers of out of work garment sector workers turning to sex work with others being compelled to obtain loans from informal lenders.[7] LIFT partners report rising costs of money from informal lenders in part due to difficulties in the availability of cash. Compounded with shrinking job opportunities, this can contribute to the choice to pursue other risky labour practices such as unsafe migration.
As borders reopen, mixed migration will increase
The COVID-19 pandemic has constrained outward migration which has been an important survival strategy for many Myanmar families. But it has not ended such migration[8]. The UNHCR estimates that 22,000 people have fled to neighbouring countries since the coup.[9] In November 2021, Al Jazeera reported that “Scores of Myanmar nationals are being caught each day entering [Thailand] illegally … Observers say the trickle of arrested Myanmar nationals paraded on TV by local police conceals a torrent abandoning Myanmar, self-exiles from an economy upended first by the coronavirus and then a February coup.”[10]
Regular migration between Myanmar and Thailand is expected to commence again in early 2022, with the likelihood that irregular migration will increase alongside it. Already, Al Jazeera reports, Thai businesses are advertising on Facebook and other social media for undocumented Myanmar workers. One Myanmar person interviewed by Al Jazeera stated, “Thai business owners will take anyone now – legal or illegal – they have no staff, they are desperate”. Nevertheless, irregular migration status can also often open workers to increased exploitation by unscrupulous employers. It is anticipated that those with little or no money will resort to loans to pay for their migration, a practice that can result in a situation of debt bondage, a slavery like practice. Equally, those looking to migrate can be exposed and vulnerable to the deceptive practices of human trafficking.
In the areas bordering China, where marriage migration is a historic practice, LIFT partners report trafficking for forced marriage may be increasing with the current price of around three to four million kyats being paid for young women and girls. Similarly, families facing extreme economic hardship may transfer children to third parties in Myanmar for the purposes of, for example, labour in tea shops, restaurants or brothels. Even when parents have the best intentions for their children this may result in trafficking into forced labour.
Partners must act now to mitigate the trafficking risks
Some measures are possible to diminish trafficking risks. Principle among these are direct assistance of vulnerable people with cash and food which can reduce the risk of unaffordable indebtedness and reduce the need for Myanmar citizens to contemplate risky migration internationally. Outreach to Myanmar migrants in other countries, particularly Thailand, could also help diminish trafficking by helping them obtain protection from exploitation through the claiming of their rights.
-
Direct assistance
Increasing direct cash and food transfers to vulnerable groups and individuals would reduce the need to borrow unaffordable loans, help maintain internal markets, particularly that for food, and reduce the risk of unsafe migration.
-
Monitor food price inflation and nutrition levels
War and political interference with national economies can cause radical food insecurity, including famine, even in the agriculturally rich nations of South-East Asia. The economic deterioration in Myanmar indicates that this is a hazard. Should a food crisis develop it is likely to prompt desperation sufficient to lead to families trafficking their children. The purchasing power of the kyat, the prices of basic foodstuffs, and the nutrition levels of, particularly, infants should be carefully monitored for any deterioration that may indicate a looming food crisis, and the need for further mitigation measures.
-
Safe migration measures internationally, particularly in Thailand
Despite disruptions caused by political instability, outreach to workers in their countries of destination can supplement the safe migration efforts still underway in Myanmar. This work should focus on building the capacity of migrants to claim their labour rights. This can provide some measure of protection for migrants from trafficking.
[3] See - https://www.ethicaltrade.org/sites/default/files/shared_resources/ETI%20Statement%20on%20Sourcing%20From%20Myanmar%2027-08-2021_0.pdf – accessed 6 Dec 2021
[5] See - https://www.hrw.org/news/2020/11/17/myanmars-military-still-using-children-fighting - accessed 6 Dec 2021
[6] See - https://www.hrw.org/news/2008/07/29/burmas-gem-trade-and-human-rights-abuses accessed - 10 Oct 2021
[7] In 2015 Save the Childen conducted a survey of 300 poor families in three townships of Yangon. Among other things they found that 85% of participant families had taken loans from local moneylenders. See https://myanmar.savethechildren.net/sites/myanmar.savethechildren.net/files/library/Lives%20on%20Loan_3.pdf – accessed 11 Dec 2021
[8] In 2017 the Migration Policy Institute estimated, “An estimated 1.9 million to 3 million Burmese live and work in Thailand, a large proportion of whom are unregistered.” See - https://www.migrationpolicy.org/article/labor-migration-myanmar-remittances-reforms-and-challenges - accessed 11 Dec 2021
[9] file:///C:/Users/jenna/Downloads/Myanmar%20Emergency%20Update%20-%201%20Nov%20(1).pdf
[10] See - https://www.aljazeera.com/economy/2021/11/30/in-thailand-myanmar-exodus-a-lifeline-for-covid-battered-economy - accessed 6 Dec 2021
.........................
[Myanmar version]
လူကုန်ကူးခံရနိုင်ခြေ မြင့်မားလာနေချိန်တွင် ပြည်သူများအနေဖြင့် အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်ခြေကို သိရှိနားလည်နိုင်ရန် အတွက် စီမံကိန်း ဆောင်ရွက်ချက်များမှ ပံ့ပိုးပေးနိုင်ခြင်း
စစ်တပ်မှ အာဏာသိမ်းလိုက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် မြန်မာ့စီးပွားရေး ယိုယွင်းကျဆင်းလာမှုသည် ကလေးသူငယ်များနှင့် အားနည်းထိခိုက်လွယ်သည့် အလုပ်သမားများအား ခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်ထုတ်ခံရခြင်း နှင့် လူကုန်ကူးခံရခြင်းအန္တရာယ်များကို ပိုမို ဆိုးရွားစေခဲ့ပါသည်။ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုနှင့် အကြွေးနွံနစ်မှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာခြင်း အပြင် အားနည်းထိခိုက်လွယ်သည့် အလုပ်သမားများအတွက် ဥပဒေရေးရာ စောင့်ရှောက်မှုများ အားနည်းနေခြင်းတို့သည် ပြည်သူအမြောက်အများအား နိုင်ငံအတွင်း လိင်လုပ်ငန်း အပါအဝင် ခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်ထုတ်ခံရသည့် လုပ်ငန်းများနှင့် ဘေးကင်း လုံခြုံမှု မရှိသော ပြည်ပသို့ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာခြင်း တို့ဆီသို့ တွန်းပို့နေပြီး ရွှေ့ပြောင်းသွားလာသူတို့အတွက် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှု အကန့်အသတ်သာရှိသည်ဖြစ်ရာ စနစ်တကျ ခေါင်းပုံဖြတ်မှုကိုသာ ကြုံတွေ့စေမည့် အခြေအနေများ ရှိနေပါသည်။
အလုပ်သမားများအပေါ် ခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်ထုတ်ခြင်းနှင့် အကြွေးနွံနစ်ခြင်းတို့ မြင့်တက်လာခြင်း
စစ်အာဏာသိမ်းမှု၏ ရလဒ်အဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးမှာ ငါးပုံတစ်ပုံနီးပါး ကျုံ့သွားနိုင်ခြေရှိသည်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်မှ ဇူလိုင်လတွင် ခန့်မှန်းခဲ့ပါသည်။[1] မကြာသေးမီကမှ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ကုလသမဂ္ဂဖွံ့ဖြိုးရေးအစီအစဉ် ၏ ပြည်သူ့အခြေခံလိုအပ်ချက် စစ်တမ်းအရ မြန်မာနိုင်ငံရှိအိမ်ထောင်စု လေးပုံသုံးပုံတို့ ဝင်ငွေကျဆင်းခဲ့ပြီး စစ်တမ်းဖြေဆိုသူများ၏ လေးပုံတစ်ပုံမှာ အလုပ်အကိုင်များ ဆုံးရှုံးခဲ့ကြောင်း (သို့) စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းခဲ့ရကြောင်း ဖြေဆိုခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။ [2]ထိုသို့ ဖြစ်ရခြင်း၏ တစ်စိတ် တစ်ဒေသမှာ နိုင်ငံတကာ စီးပွားရေး လုပ်ငန်း အများအပြားအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ကုန်စည်လည်ပတ်စီးဆင်းရေး ကွင်းဆက် အတွက် အခြားနိုင်ငံများမှ ရင်းမြစ်များ ရယူရန် စဉ်းစားခြင်းဆီသို့ ဦးတည်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ အဓိကအားဖြင့်ဘဏ်လုပ်ငန်းကဏ္ဍ အကျပ်အတည်းများနှင့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ဆက်လက်ရှိနေဆဲ ဖြစ်ခြင်းတို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ရာ၌ အခက်အခဲများ မြင့်မားလာနေမှုအပေါ် အရင်းခံလျက်ရှိပါသည်။ ထိုခြေအနေတွင် ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားသူများမှ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် စီးပွားရေးအရ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့ရန် တောင်းဆိုမှုများ ပိုမိုများပြားလာခြင်းက ထပ်လောင်းအားဖြည့်ပေးလျက် ရှိပါသည်။ [3]
စီးပွားရေး ယုတ်လျော့ကျဆင်းခြင်းသည် အလုပ်သမားအများအပြားအား အလုပ်လက်မဲ့အခြေအနေသို့ မလွဲမရှောင်သာ ကျရောက်စေပြီး အလုပ်သမားများအား ခေါင်းပုံဖြတ်အမြတ်ထုတ်လိုသော မသမာသည့် အလုပ်ရှင်များ၏ အနိုင်ထက်ပြုကျင့်ခြင်းကို ခံရနိုင်သည့် အားနည်းထိခိုက်လွယ်သည့် အခြေအနေကို ရောက်ရှိစေပါသည်။
“စက်ရုံက ကျွန်မ အမျိုးသားကို စက်ရုံမှာပဲ နေခိုင်းတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့က ကျွန်မ အမျိုးသားရဲ့ အလုပ်သမားအခွင့်အရေးကို မလေးစားပါဘူး။ ပြီးတော့ သူ့အလုပ်အတွက် အင်မတန်နည်းတဲ့ လုပ်ခကိုသာ ရခဲ့ပါတယ်” ဟု အမျိုးသမီး အလုပ်သမားတစ်ဦးက မှတ်ချက် ပေးခဲ့ပါသည်။
အခြား အမျိုးသမီးတစ်ဦးမှလည်း အလုပ်ချိန်များ လျော့နည်းသွားသဖြင့် သူမနှင့်သူမ၏ မိသားစု တို့အနေဖြင့် “စားတာသောက်တာကို လျှော့ကြရပါတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အခြားတစ်ဦးကမူ ဘဏ်လုပ်ငန်းကဏ္ဍ အကျပ်အတည်း၏ ရလဒ်အဖြစ် စက်ရုံပိုင်ရှင်များ အနေဖြင့် ငွေကြေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ ရင်ဆိုင်နေကြရပြီး ကုန်အမှာစာ ရရှိထားသည့် စက်ရုံများတွင် “လုပ်သားအင်အားလည်း လျှော့တယ် အချိန်ပို အလုပ်ချိန်တိုး ပြီးလုပ်ရတာတောင်မှ အချိန်ပိုကြေးရမယ်ဆိုတဲ့ အာမခံချက် မရှိပါဘူး” ဟု မှတ်ချက်ပေးခဲ့ပါသည်။
ဖေဖော်ဝါရီ (၁) ရက်နေ့မှစ၍ အလုပ်သမား အခွင့်အရေးကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပေးသည့် အခြေခိုင်ပြီးသား စနစ်များမှာ အများအားဖြင့် အလုပ်မလုပ်တော့ဘဲ ရပ်ဆိုင်းသွားသဖြင့် အလုပ်သမားအခွင့်အရေးများ တောင်းဆိုရာတွင် ခက်ခဲနေပါသည်။ ယင်းမှာ စစ်အာဏာ မသိမ်းမီက ကျွမ်းကျင်မှုနည်းပါးသည့် အလုပ်သမား ခြောက်ဦးလျှင် တစ်ဦးမှာအဓမ္မအလုပ်ခိုင်းစေခြင်းခံရသည့် အလုပ်သမား အနေအထားအဖြစ် ရှိနေခြင်း[4]နှင့် ကာလရှည်ကြာ လူသားဒိုင်း အဖြစ် အသုံးပြုခြင်း[5] နှင့် သတ္တုတွင်း လုပ်ငန်းတွင် အသုံးချခြင်း[6] အပါအဝင် အတင်းအကျပ် ပေါ်တာဆွဲခံရသည့် အစဉ်အလာရှိသည့် အခြေအနေတို့၌ ဖြစ်ပါသည်။
မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆွေးနွေးမှုများအရ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနှင့် ပြည်ပနိုင်ငံများတွင် လုပ်အားခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်ထုတ်ခြင်းနှင့် လူကုန်ကူးခံရနိုင်ခြေများ မြင့်တက်လာကြောင်းကို ညွှန်ပြလျက် ရှိပါသည်။ LIFT ၏ မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် အထည်ချုပ် ကဏ္ဍတွင်း ဆက်လက် ကျန်ရှိနေသည့် စက်ရုံအလုပ်သမားများ အတွက် လုပ်ငန်းခွင်ဆိုင်ရာ အခြေအနေများမှာ ဆိုးရွားလျက်ရှိနေကြောင်း၊ အလုပ်ပြုတ်သွားပြီးနောက် လိင်လုပ်ငန်းသို့ ကူးပြောင်းလုပ်ကိုင်သည့် အလုပ်သမားအရေအတွက်မှာ မြင့်တက် လာကြောင်းနှင့် တရားဝင်မဟုတ်သော ငွေချေးသူများထံမှ ချေးငွေယူရသည့် အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိကြောင်း ကိုလည်း တွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။[7] LIFT ၏ မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများသည် ငွေသား ရရှိနိုင်မှု အခက်အခဲကြောင့် တရားမဝင် ငွေချေးသူများထံမှ ချေးငွေ တန်ဖိုးများမှာ မြင့်တက် နေကြောင်း မှတ်ချက်ပြုထားပါသည်။ အဆိုပါ အခြေအနေများအပြင် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ နည်းပါးသွားခြင်းတို့ကြောင့် ဘေးကင်း လုံခြုံမှုမရှိသည့် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာခြင်းကဲ့သို့သော အခြား အန္တရာယ်များသည့် အလုပ်အကိုင်များ လုပ်ကိုင်ရန်အတွက် ရွေးချယ်ခြင်း ဆီသို့ရောက်အောင် တွန်းအားပေးနိုင်ပါသည်။
နယ်စပ်ဂိတ်များ ပြန်ဖွင့်ပြီဖြစ်သဖြင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုများ တိုးမြင့်လာမည် ဖြစ်ပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံရှိ မိသားစုအများအပြားအတွက် ပြည်ပသို့ ရွှေ့ပြောင်းလုုပ်ကိုင်ခြင်းမှာ အရေးပါသည့် ရှင်သန်ရပ်တည်ရေး မဟာဗျုဟာ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ယင်းမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ကန့်သတ်ခံခဲ့ရပါသည်။[8] သို့သော်ငြားလည်း အဆိုပါ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာခြင်းအား ရပ်တန့်နိုင်ခဲ့ခြင်းမရှိပါ။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် လူပေါင်း ၂၂,၀၀၀ ခန့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများသို့ ထွက်ပြေးသွားသည်ဟု UNHCR မှ ခန့်မှန်းထားပါသည်။ “ (ထိုင်းနိုင်ငံ) သို့ နေ့စဉ်နှင့် အမျှ တရားမဝင် ခိုးဝင်သဖြင့် အဖမ်းခံရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား အရေအတွက် များပြား လာကြောင်း နှင့် … လေ့လာသူများ ပြောကြားမှုအရ ဒေသခံရဲများ၏ ဖမ်းဆီးခြင်းခံထားသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများ အကြောင်းကို ရုပ်မြင်သံကြားတွင် ဖော်ပြရာတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် အစပြုခဲ့ပြီး စစ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက်ပိုင်း ကမောက်ကမ ဖြစ်သွားသည့် စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းမှ ရုန်းထွက်ရန် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှ အုံနှင့် ကျင်းနှင့် စွန့်ခွာလာခြင်းအား ဖုံးကွယ်ထားပါသည်ဟု Al Jazeera သတင်းဌာနမှ ၂၀၂၁ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ တွင် အစီရင်ခံခဲ့ပါသည်။” [9]
မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံကြား ပုံမှန် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာခြင်းအား ၂၀၂၂ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် ပြန်လည်စတင်ရန် မျှော်မှန်းထားပြီး တပြိုင်တည်းမှာပင် ပုံမှန်မဟုတ်သည့်လမ်းကြောင်းမှ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုလည်း ပိုမိုများပြားနိုင်ခြေ ရှိနေပါသည်။ ထိုင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများသည် အထောက် အထားမရှိသည့် မြန်မာလုပ်သားများကို ခေါ်ယူနေသည့် ကြော်ငြာများကို ဖေ့စ်ဘုတ်နှင့် အခြားလူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာများတွင် လွင့်တင်နေကြပြီဖြစ်ကြောင်း Al Jazeera သတင်းဌာနမှ အစီရင်ခံထားပါသည်။ Al Jazeera သတင်းဌာနမှ တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့သည့် မြန်မာတစ်ဦးက “ထိုင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေက အခု တရားဝင်သည် ဖြစ်စေ၊ မဝင်သည် ဖြစ်စေ ဘယ်သူ့ကိုမဆို ခေါ်မှာ၊ သူတို့မှာ ဝန်ထမ်းတွေ မရှိတော့လို့ သူတို့ ကြံရာမရဖြစ်နေကြတယ် ” ဟု ပြောပါသည်။ သို့သော်လည်း ပုံမှန်မဟုတ်သည့် လမ်းကြောင်းမှ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာသည့် အခြေအနေတွင် မသမာသည့် အလုပ်ရှင်များမှ အလုပ်သမားများအား ခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်ထုတ်ခြင်း ပိုမိုများပြားလာခြင်းဆီသို့ အခြေအနေသို့ လမ်းဖွင့်ပေးသကဲ့သို့ လည်း ဖြစ်နေနိုင်ပါသည်။ ငွေအနည်းငယ်သာရှိသူ (သို့) ငွေလုံးဝမရှိသူ များသည် ၎င်းတို့ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာရန်အတွက် ချေးငွေများ ရယူနိုင်ခြေရှိပြီး အဆိုပါ အလေ့အထမှတဆင့် ကျွန်ပြုခြင်း ကဲ့သို့သော အကြွေးဖြင့် စည်းနှောင်ထားသည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသွားစေနိုင်ကြောင်းကို ခန့်မှန်း ထားပါသည်။ အလားတူပင် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာရန် ကြိုးပမ်းနေသူများသည်လည်း လူကုန်ကူးရန် ရည်ရွယ်ချက် နှင့် လိမ်လည်လှည့်ဖျား ခံရခြင်းများတွေ့ကြုံ နိုင်ခြေရှိပါသည်။
ယခင်ကတည်းက အိမ်ထောင်ပြု၍ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်သော အလေ့အထရှိပြီးဖြစ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် နယ်နမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် နေရာများတွင် အဓမ္မထိမ်းမြားလက်ထပ်ရန် လူကုန်ကူးခြင်းမှာ မြင့်တက်လျက်ရှိပြီး လက်ရှိပေါက်ဈေးမှာ အမျိုးသမီးငယ်များ နှင့် မိန်းကလေးငယ်များအတွက် ကျပ် သုံးသန်းမှ လေးသန်း ဝန်းကျင် ရှိနေသည်ဟု LIFT ၏ မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများမှ အစီရင်ခံ ထားပါသည်။ အလားတူပင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေး အလွန်အမင်း ကျပ်တည်းခက်ခဲနေသည့် မိသားစုများအနေဖြင့် ကလေး သူငယ် များအား ဥပမာ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်များ၊ စားသောက်ဆိုင်များ (သို့) ပြည့်တန်ဆာအိမ်များတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန် အတွက် အခြားသူ များထံ အပ်နှံနိုင်ခြေလည်း ရှိနေပါသည်။ မိဘများအနေဖြင့် ၎င်းတို့သားသမီးများအတွက် အကောင်းဆုံး ရည်ရွယ်ချက်များ မည်သို့ပင် ရှိနေစေကာမူ ထိုသို့စေလွှတ်ခြင်းကြောင့် အဓမ္မအလုပ်ခိုင်းစေရန် အတွက် လူကုန်ကူးခံရခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။
မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် လူကုန်ကူးမှုဆိုင်ရာ ကျရောက်နိုင်ခြေ အန္တရာယ်များ လျှော့ချနိုင်ရန် ယခု ချက်ချင်းပင် စတင် ဆောင်ရွက်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။
လူကုန်ကူးမှုဆိုင်ရာ ကျရောက်နိုင်ခြေ အန္တရာယ်များ လျော့ပါးသွားစေရန်အတွက် အချို့အစီအစဉ်များမှာ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိပါသည်။ အဆိုပါ အစီအစဉ်များ၏ အခြေခံသဘောတရားမှာ အားနည်းထိခိုက်လွယ် ပြည်သူများအား ငွေသားနှင့် စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီများ တိုက်ရိုက်ပေးခြင်း ဖြင့် ပြန်လည်ပေးဆပ်ရန် မတတ်နိုင်သည့် အကြွေးတင်နေခြင်းအား လျှော့ချနိုင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသားများအနေဖြင့် အန္တရာယ်များသည့် ပြည်ပသို့ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်ကိုင်ရန် လိုအပ်ချက်ကို လျှော့ချပေးနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။ အခြားနိုင်ငံများ အထူးသဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းသွားလာသူများထံ ကွင်းဆင်းသွားရောက်ခြင်းသည် ၎င်းတို့ ၏ အခွင့်အရေးများတောင်းဆိုခြင်း၊ ခေါင်းပုံဖြတ်အမြတ်ထုတ်ခြင်းမှ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှုရယူရန်အတွက် အကူအညီပေးခြင်းတို့ဖြင့်လည်း လူကုန်ကူးမှု လျော့ကျလာစေရန် ကူညီပေးနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
၁။ တိုက်ရိုက် အကူအညီ
အားနည်းထိခိုက်လွယ်အုပ်စုများနှင့် တစ်ဦးချင်းစီအား ငွေသားနှင့် စားနပ်ရိက္ခာများ တိုက်ရိုက်ပေးခြင်းကို တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ပြန်လည်ပေးဆပ်ရန်မတတ်နိုင်သည့် ချေးငွေများရယူရန် လိုအပ်မှုကို လျော့ချပေးပြီး အထူးသဖြင့် အစားအသောက် အတွက် ပြည်တွင်း ဈေးနှုန်းများ ထိန်းထားရန် အထောက်အကူဖြစ်စေကာ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုမရှိသည့် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာခြင်းဆိုင်ရာ အန္တရာယ်ကို လျှော့ချပေးပါသည်။
၂။ စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်း ဖောင်းပွခြင်းနှင့် အာဟာရဖွံ့ဖြိုးမှု အဆင့်အတန်းတို့အား စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်း
စစ်မက်ဖြစ်ပွားခြင်း နှင့် နိုင်ငံ စီးပွားရေးတွင် နိုင်ငံရေး စွက်ဖက်နှောင့်ယှက်ခြင်းသည် စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ငန်း ဖြစ်ထွန်းသည့် အရှေ့တောင်အာရှရှိနိုင်ငံများတွင်ပင် ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုအပါအဝင် အလွန်အမင်း စားနပ် ရိက္ခာ မဖူလုံမှု ကို ဖြစ်စေ နိုင်ပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေး ဆိုးရွားယိုယွင်းလာခြင်းမှာ အန္တရာယ်ရှိသည့် တစ်ရပ် အခြေအနေ ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြနေပါသည်။ စားနပ်ရိက္ခာ အကျပ်အတည်း ဆက်လက် ကြီးထွားလာပါက ကြံရမရသည့် အဆုံး မိသားစုများကိုယ်တိုင် ၎င်းတို့၏ သားသမီးများအား လူကုန်ကူးနိုင်ခြေရှိနေပါသည်။ စားနပ်ရိက္ခာအကျပ်အတည်း ဖြစ်စေရန် ညွှန်ပြနေသည့် ယိုယွင်းမှုများနှင့် ထိုအကျပ်အတည်းကို လျှော့ချ နိုင်စေမည့် လိုအပ်ချက် တို့အတွက် ကျပ်ငွေ ၏ ဝယ်နိုင်အား၊ အခြေခံ စားသောက် ကုန် ဈေးနှုန်းများနှင့် အထူးသဖြင့် နို့စို့ကလေးများ၏ အာဟာရဖွံ့ဖြိုးမှု အဆင့်အတန်းတို့အား စနစ်တကျ စောင့်ကြည့် စစ်ဆေးသင့် ပါသည်။
၃။ နိုင်ငံတကာ အထူးသဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ဘေးကင်းလုံခြုံသည့် ရွှေ့ပြောင်းသွားလာမှုဆိုင်ရာ အစီအမံများ
နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အနှောင့်အယှက်များ ရှိနေသော်လည်း ဆိုက်ရောက်နိုင်ငံများရှိ အလုပ်သမားများထံ ကွင်းဆင်းသွားရောက် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆောင်ရွက်ဆဲဖြစ်သည့် ဘေးကင်းလုံခြုံသော ရွှေ့ပြောင်းသွားလာခြင်းဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများအတွက် အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည် ဖြစ်ပါသည်။ ဤဆောင်ရွက်ချက်သည် အလုပ်သမားများအနေဖြင့် ၎င်းတို့ အလုပ်သမား အခွင့်အရေးများ တောင်းဆိုနိုင်ရန်အတွက် စွမ်းဆောင်ရည် တည်ဆောက် ပေးခြင်းကို အလေးထားအာရုံစိုက် ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ သို့မှသာ ရွှေ့ပြောင်းသွားလာသူများအား လူကုန်ကူးခံရခြင်းမှ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အကာအကွယ်ပေးနိုင်မည့် အစီအမံအချို့ကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
[3] https://www.ethicaltrade.org/sites/default/files/shared_resources/ETI%20Statement%20on%20Sourcing%20From%20Myanmar%2027-08-2021_0.pdf – တွင် ကြည့်ပါ။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွင် ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့သည်။
[5] https://www.hrw.org/news/2020/11/17/myanmars-military-still-using-children-fighting တွင် ကြည့်ပါ။ ၂၀၂၁ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့သည်။
[6] https://www.hrw.org/news/2008/07/29/burmas-gem-trade-and-human-rights-abuses တွင် ကြည့်ပါ။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့သည်။
[7] ၂၀၁၅ခုနှစ်တွင် Save the Children မှ ရန်ကုန်မြို့ရှိ မြို့နယ်သုံးခုမှ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသည့် မိသားစု ၃၀၀ အား စစ်တမ်းတစ်ခု ကောက်ယူခဲ့ပါသည်။ စစ်တမ်းမှ အခြားအခြေအနေများအပြင် စစ်တမ်းဖြေဆိုသည့် မိသားစုများ၏ ၈၅% သည် ဒေသခံ ငွေတိုးချေးပေးသူများထံမှ ချေးငွေများ ရယူခဲ့ကြ ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။ https://myanmar.savethechildren.net/sites/myanmar.savethechildren.net/files/library/Lives%20on%20Loan_3.pdf တွင် ကြည့်ပါ။
[8] ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် Migration Policy Institute မှ “ခန့်မှန်းချေ မြန်မာ ၁.၉ သန်းမှ ၃ သန်းအထိ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်ကိုင်လျက်ရှိကာ အရေအတွက် အများအပြားမှာ မှတ်ပုံတင်ထားခြင်း မရှိ” ဟု ခန့်မှန်းခဲ့ပါသည်။ https://www.migrationpolicy.org/article/labor-migration-myanmar-remittances-reforms-and-challenges - တွင် ကြည့်ပါ။ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့သည်။
[9] https://www.aljazeera.com/economy/2021/11/30/in-thailand-myanmar-exodus-a-lifeline-for-covid-battered-economy တွင် ကြည့်ပါ။ ၂၀၂၁ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့တွက် ဖတ်ရှုလေ့လာခဲ့သည်။
